Wielki krok do przodu w leczeniu cukrzycy typu I

Cukrzyca jest chorobą, w której system immunologiczny pacjenta niszczy własne komórki trzustki, stąd koncepcja badaczy, by stworzyć je poza organizmem, a następnie wstrzyknąć choremu. Eksperci odkrycie to określają mianem „potencjalnego, ważnego medycznego przełomu”

Komórki beta w trzustce pompują do krwiobiegu insulinę, która obniża stężenie cukru. W przypadku cukrzycy typu I, system odpornościowy zwraca się przeciwko tym komórkom, niszcząc je. Brak insuliny grozi śmiercią, więc chorzy muszą dostarczać ją do organizmu z zewnątrz. Zdecydowanie bardziej powszechna jest cukrzyca typu 2, która znacznie obniża jakość życia chorego.

Potencjalny przełom

Prof. Doug Melton na czele zespołu z Uniwersytetu Harvarda rozpoczął poszukiwania, gdy cukrzycę zdiagnozowano u jego syna 23 lata temu. Na cukrzycę typu I cierpi również córka profesora. Wykorzystując komórki macierzyste, próbował zastąpić nimi blisko 150 milionów brakujących komórek beta (odpowiedzialnych za wydzielanie insuliny) w organizmie chorego.

Udało mu się opracować taką mieszankę substancji chemicznych, która pozwala embrionalnym komórkom macierzystym przekształcić się w prawidłowo funkcjonujące komórki beta.

Testy na myszach pokazały, że u osób z cukrzycą typu I komórki uzyskane w warunkach laboratoryjnych są w stanie produkować insulinę oraz kontrolować poziom cukru w organizmie przez kilka miesięcy.

- Czujemy wielką satysfakcję, że udało nam się dokonać czegoś, o czym zawsze wiedzieliśmy, że jest możliwe - mówi dr Melton i dodaje: - Jesteśmy o krok od zakończenia prac nad lekiem.

Problemem jest jednak to, że układ odpornościowy osoby poddanej kuracji, na nowe komórki może zareagować wrogo i w konsekwencji je zniszczyć. Potrzeba jeszcze wielu badań, zanim metodę z wykorzystaniem komórek macierzystych będzie można stosować w leczeniu cukrzycy.

Przed naukowcami jeszcze dużo pracy

W rozmowie z BBC fundatorka badań, Sarah Johnson z organizacji charytatywnej JDRF stwierdziła: - To nie jest lekarstwo. To wielki krok do przodu na drodze do opracowania owego lekarstwa.

Długoterminowym celem jest wypracowanie metody zastępowania zniszczonych komórek i blokowania obronnej reakcji układu immunologicznego u osób z cukrzycą typu I.

Anna Orzechowska